ત્રીજો ધ્રુવ એશિયામાં પાણી અને પર્યાવરણીય મુદ્દાઓને સમજવા માટે સમર્પિત બહુભાષી પ્લેટફોર્મ છે.
અમે તમને ક્રિએટીવ કોમન્સ લાયસન્સ હેઠળ ત્રીજા ધ્રુવને ઓનલાઈન અથવા પ્રિન્ટમાં પુનઃપ્રકાશિત કરવા પ્રોત્સાહિત કરીએ છીએ.પ્રારંભ કરવા માટે કૃપા કરીને અમારી પુનઃપ્રકાશન માર્ગદર્શિકા વાંચો.
છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી, ઉત્તર પ્રદેશના મેરઠ શહેરની બહાર વિશાળ ચીમનીમાંથી ધુમાડો નીકળી રહ્યો છે.ભારતના ઉત્તરીય રાજ્યોમાં સુગર મિલો ઓક્ટોબરથી એપ્રિલ સુધી શેરડી પીસવાની મોસમ દરમિયાન રેસાવાળા સાંઠાના લાંબા કન્વેયર બેલ્ટની પ્રક્રિયા કરે છે.વેટ પ્લાન્ટ કચરો વીજળી પેદા કરવા માટે બાળવામાં આવે છે, અને પરિણામી ધુમાડો લેન્ડસ્કેપ પર અટકી જાય છે.જો કે, પ્રવૃત્તિ દેખાતી હોવા છતાં, ઉદ્યોગને ખવડાવવા માટે શેરડીનો પુરવઠો ખરેખર ઘટી રહ્યો છે.
મેરઠથી લગભગ અડધા કલાકના અંતરે આવેલા નંગલામાલ ગામના 35 વર્ષીય શેરડીના ખેડૂત અરુણ કુમાર સિંહ ચિંતિત છે.2021-2022ની વૃદ્ધિની મોસમમાં, સિંઘના શેરડીના પાકમાં લગભગ 30% ઘટાડો થયો છે - તે સામાન્ય રીતે તેના 5-હેક્ટર ખેતરમાં 140,000 કિગ્રાની અપેક્ષા રાખે છે, પરંતુ ગયા વર્ષે તેણે 100,000 કિગ્રાનો વધારો કર્યો હતો.
સિંહે નબળા પાક માટે ગયા વર્ષની વિક્રમી ગરમીની લહેર, અનિયમિત વરસાદી મોસમ અને જંતુઓના ઉપદ્રવને જવાબદાર ઠેરવ્યા હતા.શેરડીની ઊંચી માંગ ખેડૂતોને નવી, વધુ ઉપજ આપતી પરંતુ ઓછી અનુકૂલનક્ષમ જાતો ઉગાડવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.પોતાના ખેતર તરફ ઈશારો કરતા તેમણે કહ્યું, “આ પ્રજાતિ લગભગ આઠ વર્ષ પહેલા જ રજૂ કરવામાં આવી હતી અને દર વર્ષે તેને વધુ પાણીની જરૂર પડે છે.કોઈ પણ સંજોગોમાં, અમારા વિસ્તારમાં પૂરતું પાણી નથી."
નંગલામાલાની આસપાસનો સમુદાય ખાંડમાંથી ઇથેનોલના ઉત્પાદન માટેનું કેન્દ્ર છે અને તે ભારતના સૌથી મોટા શેરડી ઉત્પાદક રાજ્યમાં સ્થિત છે.પરંતુ ઉત્તર પ્રદેશ અને સમગ્ર ભારતમાં શેરડીનું ઉત્પાદન ઘટી રહ્યું છે.દરમિયાન, કેન્દ્ર સરકાર ઇચ્છે છે કે ખાંડ મિલો વધુ ઇથેનોલ ઉત્પાદન માટે સરપ્લસ શેરડીનો ઉપયોગ કરે.
ઇથેનોલ પેટ્રોકેમિકલ એસ્ટર્સમાંથી અથવા શેરડી, મકાઈ અને અનાજમાંથી મેળવી શકાય છે, જેને બાયોઇથેનોલ અથવા બાયોફ્યુઅલ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.કારણ કે આ પાકો ફરીથી ઉત્પન્ન કરી શકાય છે, બાયોફ્યુઅલને નવીનીકરણીય ઉર્જા સ્ત્રોત તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે.
ભારત વપરાશ કરતાં વધુ ખાંડનું ઉત્પાદન કરે છે.2021-22 સીઝનમાં તેણે 39.4 મિલિયન ટન ખાંડનું ઉત્પાદન કર્યું હતું.સરકારના મતે ઘરેલું વપરાશ દર વર્ષે લગભગ 26 મિલિયન ટન છે.2019 થી, ભારત તેમાંથી મોટાભાગની (ગયા વર્ષે 10 મિલિયન ટન કરતાં વધુ) નિકાસ કરીને ખાંડની ગંદકી સામે લડી રહ્યું છે, પરંતુ મંત્રીઓ કહે છે કે ઇથેનોલ ઉત્પાદન માટે તેનો ઉપયોગ કરવો વધુ સારું છે કારણ કે તેનો અર્થ એ છે કે ફેક્ટરીઓ ઝડપથી ઉત્પાદન કરી શકે છે.ચૂકવણી કરો અને વધુ પૈસા મેળવો.પ્રવાહ
ભારત પણ મોટા જથ્થામાં ઇંધણની આયાત કરે છે: 2020-2021માં $55 બિલિયનનું 185 મિલિયન ટન ગેસોલિન, સ્ટેટ થિંક ટેન્ક નીતિ આયોગના અહેવાલ મુજબ.તેથી, ગેસોલિન સાથે ઇથેનોલનું મિશ્રણ ખાંડનો ઉપયોગ કરવાના માર્ગ તરીકે પ્રસ્તાવિત કરવામાં આવે છે, જે ઊર્જાની સ્વતંત્રતા હાંસલ કરતી વખતે સ્થાનિક રીતે ઉપયોગમાં લેવામાં આવતી નથી.નીતિ આયોગનો અંદાજ છે કે ઇથેનોલ અને ગેસોલિનનું 20:80 મિશ્રણ 2025 સુધીમાં દેશમાં ઓછામાં ઓછા $4 બિલિયનની બચત કરશે. ગયા વર્ષે ભારતે ઇથેનોલ ઉત્પાદન માટે 3.6 મિલિયન ટન અથવા લગભગ 9 ટકા ખાંડનો ઉપયોગ કર્યો હતો, અને તેની યોજના છે. 2022-2023માં 4.5-5 મિલિયન ટન સુધી પહોંચશે.
2003 માં, ભારત સરકારે 5% ઇથેનોલ મિશ્રણના પ્રારંભિક લક્ષ્ય સાથે ઇથેનોલ-બ્લેન્ડેડ ગેસોલિન (EBP) પ્રોગ્રામ શરૂ કર્યો.હાલમાં, ઇથેનોલ લગભગ 10 ટકા મિશ્રણ બનાવે છે.ભારત સરકારે 2025-2026 સુધીમાં 20% સુધી પહોંચવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે, અને નીતિ એક જીત-જીત છે કારણ કે તે "ભારતને ઉર્જા સુરક્ષાને મજબૂત કરવામાં મદદ કરશે, સ્થાનિક વ્યવસાયો અને ખેડૂતોને ઊર્જા અર્થતંત્રમાં ભાગ લેવા અને ઘટાડવામાં મદદ કરશે. વાહન ઉત્સર્જન."ખાંડના કારખાનાઓની સ્થાપના અને વિસ્તરણ, 2018 થી સરકાર લોનના રૂપમાં સબસિડી અને નાણાકીય સહાયનો કાર્યક્રમ ઓફર કરી રહી છે.
"ઇથેનોલના ગુણધર્મો સંપૂર્ણ કમ્બશનને પ્રોત્સાહન આપે છે અને હાઇડ્રોકાર્બન, કાર્બન મોનોક્સાઇડ અને પાર્ટિક્યુલેટ્સ જેવા વાહનોના ઉત્સર્જનને ઘટાડે છે," સરકારે જણાવ્યું હતું કે, ચાર પૈડાવાળા વાહનમાં 20 ટકા ઇથેનોલ મિશ્રણથી કાર્બન મોનોક્સાઇડના ઉત્સર્જનમાં 30 ટકાનો ઘટાડો થશે અને હાઇડ્રોકાર્બનમાં ઘટાડો થશે. ઉત્સર્જન30% દ્વારા.ગેસોલિનની તુલનામાં 20%.
જ્યારે સળગાવવામાં આવે છે, ત્યારે ઇથેનોલ પરંપરાગત ઇંધણ કરતાં 20-40% ઓછું CO2 ઉત્સર્જન ઉત્પન્ન કરે છે અને તેને કાર્બન ન્યુટ્રલ ગણી શકાય કારણ કે છોડ વધવાથી CO2 શોષી લે છે.
જો કે, નિષ્ણાતો ચેતવણી આપે છે કે આ ઇથેનોલ સપ્લાય ચેઇનમાં ગ્રીનહાઉસ ગેસ ઉત્સર્જનની અવગણના કરે છે.ગયા વર્ષે યુ.એસ. બાયોફ્યુઅલ અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે જમીન-ઉપયોગમાં ફેરફાર, ખાતરના વપરાશમાં વધારો અને ઇકોસિસ્ટમના નુકસાનને કારણે ગેસોલિન કરતાં ઇથેનોલ 24% વધુ કાર્બન-સઘન હોઈ શકે છે.સરકારી આંકડાઓ અનુસાર, 2001 થી, ભારતમાં 660,000 હેક્ટર જમીન શેરડીમાં ફેરવાઈ છે.
કૃષિ અને વેપાર નિષ્ણાત દેવિન્દર શર્માએ જણાવ્યું હતું કે, "પાક માટે જમીનના ઉપયોગ, જળ સંસાધન વિકાસ અને સમગ્ર ઇથેનોલ ઉત્પાદન પ્રક્રિયામાં થતા કાર્બન ઉત્સર્જનને કારણે ઇથેનોલ ઇંધણ તેલ જેટલું કાર્બન-સઘન બની શકે છે.""જર્મની તરફ જુઓ.આનો અહેસાસ થયા પછી, હવે મોનોકલ્ચર નિરુત્સાહી છે.”
નિષ્ણાતો એ પણ ચિંતિત છે કે ઇથેનોલ બનાવવા માટે શેરડીનો ઉપયોગ કરવાની ઝુંબેશ ખાદ્ય સુરક્ષા પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે.
કૃષિ વૈજ્ઞાનિક અને ઉત્તર પ્રદેશના રાજ્ય આયોજન પંચના ભૂતપૂર્વ સભ્ય સુધીર પંવારે જણાવ્યું હતું કે શેરડીની કિંમત તેલ પર વધુને વધુ નિર્ભર થવા લાગશે, "તેને ઊર્જા પાક કહેવાશે."તે કહે છે, "આનાથી વધુ મોનોક્રોપિંગ વિસ્તારો થશે, જે જમીનની ફળદ્રુપતા ઘટાડશે અને પાકને જીવાતો માટે વધુ સંવેદનશીલ બનાવશે.તે ખાદ્ય અસુરક્ષા પણ તરફ દોરી જશે કારણ કે જમીન અને પાણી ઉર્જા પાકો તરફ વાળવામાં આવશે.
ઉત્તર પ્રદેશમાં, ઇન્ડિયન સુગર મિલ્સ એસોસિએશન (ISMA) ના અધિકારીઓ અને ઉત્તર પ્રદેશ શેરડી ઉત્પાદકોએ ત્રીજા ધ્રુવને જણાવ્યું હતું કે વધતી માંગને પહોંચી વળવા માટે શેરડી માટે મોટા ભાગની જમીનનો હાલમાં ઉપયોગ કરવામાં આવતો નથી.તેના બદલે, તેઓ કહે છે કે, ઉત્પાદનમાં વધારો હાલના સરપ્લસ અને વધુ સઘન ખેતી પદ્ધતિઓના ખર્ચે થાય છે.
ISMA ના CEO સોનજોય મોહંતીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતમાં ખાંડના વર્તમાન અતિશય પુરવઠાનો અર્થ એ છે કે "20% મિશ્રણ ઇથેનોલ લક્ષ્ય સુધી પહોંચવામાં કોઈ સમસ્યા નથી.""આગળ જઈને, અમારો ધ્યેય જમીન વિસ્તાર વધારવાનો નથી, પરંતુ ઉત્પાદન વધારવા માટે ઉત્પાદન વધારવાનો છે," તેમણે ઉમેર્યું.
જ્યારે સરકારી સબસિડી અને ઈથેનોલના ઊંચા ભાવથી ખાંડ મિલોને ફાયદો થયો છે, ત્યારે નંગલામાલના ખેડૂત અરુણ કુમાર સિંઘે કહ્યું કે ખેડૂતોને નીતિથી કોઈ ફાયદો થયો નથી.
શેરડી સામાન્ય રીતે કાપવાથી ઉગાડવામાં આવે છે અને પાંચથી સાત વર્ષ પછી ઉપજમાં ઘટાડો થાય છે.ખાંડ મિલોને મોટા પ્રમાણમાં સુક્રોઝની જરૂર હોવાથી, ખેડૂતોને નવી જાતો તરફ સ્વિચ કરવાની અને રાસાયણિક ખાતરો અને જંતુનાશકોનો ઉપયોગ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
સિંઘે જણાવ્યું હતું કે ગયા વર્ષના હીટવેવ જેવા આબોહવાને નુકસાન થવા ઉપરાંત, તેમના ખેતરમાં વિવિધતા, જે સમગ્ર ભારતમાં ઉગાડવામાં આવે છે, તેને દર વર્ષે વધુ ખાતર અને જંતુનાશકોની જરૂર પડે છે."કારણ કે મેં પાક દીઠ માત્ર એક જ વાર છંટકાવ કર્યો, અને કેટલીકવાર એક કરતા વધુ વખત, મેં આ વર્ષે સાત વખત છંટકાવ કર્યો," તેણે કહ્યું.
“જંતુનાશકની એક બોટલની કિંમત $22 છે અને તે લગભગ ત્રણ એકર જમીન પર કામ કરે છે.મારી પાસે [30 એકર] જમીન છે અને મારે આ સિઝનમાં સાત કે આઠ વખત છંટકાવ કરવો પડશે.સરકાર ઇથેનોલ પ્લાન્ટનો નફો વધારી શકે છે, પણ આપણને શું મળે છે.શેરડીની કિંમત એ જ છે, $4 પ્રતિ ટકા [100 કિગ્રા],” સુંદર તોમરે જણાવ્યું હતું, નંગલામાલના અન્ય ખેડૂત.
શર્માએ જણાવ્યું હતું કે શેરડીના ઉત્પાદનથી પશ્ચિમ ઉત્તર પ્રદેશમાં ભૂગર્ભજળ ઘટી ગયું છે, જે પ્રદેશ વરસાદમાં ફેરફાર અને દુષ્કાળ બંનેનો અનુભવ કરી રહ્યો છે.ઉદ્યોગો મોટા પ્રમાણમાં કાર્બનિક પદાર્થોને જળમાર્ગોમાં ડમ્પ કરીને નદીઓને પણ પ્રદૂષિત કરે છે: ખાંડની મિલો રાજ્યમાં ગંદા પાણીનો સૌથી મોટો સ્ત્રોત છે.સમય જતાં, આનાથી અન્ય પાક ઉગાડવાનું મુશ્કેલ બનશે, શર્માએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતની ખાદ્ય સુરક્ષાને સીધો ખતરો છે.
"દેશના બીજા સૌથી મોટા શેરડી ઉત્પાદક રાજ્ય મહારાષ્ટ્રમાં, શેરડી ઉગાડવા માટે સિંચાઈના 70 ટકા પાણીનો ઉપયોગ થાય છે, જે રાજ્યના પાકના માત્ર 4 ટકા છે," તેમણે કહ્યું.
“અમે દર વર્ષે 37 મિલિયન લિટર ઇથેનોલનું ઉત્પાદન કરવાનું શરૂ કર્યું છે અને ઉત્પાદનને વિસ્તૃત કરવાની પરવાનગી મેળવી છે.ઉત્પાદનમાં વધારો થવાથી ખેડૂતોને સ્થિર આવક મળી છે.અમે પ્લાન્ટના લગભગ તમામ ગંદા પાણીને પણ ટ્રીટ કર્યું છે,” રાજેન્દ્ર કંદપાલે જણાવ્યું હતું., નંગલામાલ સુગર ફેક્ટરીને સમજાવવા.
“આપણે ખેડૂતોને તેમના રાસાયણિક ખાતરો અને જંતુનાશકોના ઉપયોગને મર્યાદિત કરવા અને ટપક સિંચાઈ અથવા છંટકાવ પર સ્વિચ કરવાનું શીખવવાની જરૂર છે.શેરડી માટે, જે ઘણું પાણી વાપરે છે, આ ચિંતાનું કારણ નથી, કારણ કે ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય પાણીથી સમૃદ્ધ છે."આ વાત ઇન્ડિયન સુગર મિલ્સ એસોસિએશન (ISMA)ના ભૂતપૂર્વ CEO અબિનાશ વર્માએ કરી હતી.વર્માએ ખાંડ, શેરડી અને ઇથેનોલ પર કેન્દ્ર સરકારની નીતિ વિકસાવી અને અમલમાં મૂકી, અને 2022 માં બિહારમાં પોતાનો અનાજ ઇથેનોલ પ્લાન્ટ ખોલ્યો.
ભારતમાં શેરડીના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાના અહેવાલોના પ્રકાશમાં, પંવારે 2009-2013માં બ્રાઝિલના અનુભવને પુનરાવર્તિત કરવા સામે ચેતવણી આપી હતી, જ્યારે અનિયમિત હવામાન પરિસ્થિતિઓને કારણે શેરડીના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો તેમજ ઇથેનોલનું ઉત્પાદન ઓછું થયું હતું.
પંવારે જણાવ્યું હતું કે, "દેશમાં ઇથેનોલનું ઉત્પાદન કરવા માટેના તમામ ખર્ચ, કુદરતી સંસાધનો પરના દબાણ અને ખેડૂતોના સ્વાસ્થ્ય પર પડતી અસરને જોતાં અમે એમ કહી શકતા નથી કે ઇથેનોલ પર્યાવરણને અનુકૂળ છે."
અમે તમને ક્રિએટીવ કોમન્સ લાયસન્સ હેઠળ ત્રીજા ધ્રુવને ઓનલાઈન અથવા પ્રિન્ટમાં પુનઃપ્રકાશિત કરવા પ્રોત્સાહિત કરીએ છીએ.પ્રારંભ કરવા માટે કૃપા કરીને અમારી પુનઃપ્રકાશન માર્ગદર્શિકા વાંચો.
આ ટિપ્પણી ફોર્મનો ઉપયોગ કરીને, તમે આ વેબસાઇટ દ્વારા તમારા નામ અને IP સરનામાના સંગ્રહ માટે સંમતિ આપો છો.અમે આ ડેટા ક્યાં અને શા માટે સંગ્રહિત કરીએ છીએ તે સમજવા માટે, કૃપા કરીને અમારી ગોપનીયતા નીતિ જુઓ.
અમે તમને પુષ્ટિકરણ લિંક સાથે એક ઇમેઇલ મોકલ્યો છે.તેને સૂચિમાં ઉમેરવા માટે તેના પર ક્લિક કરો.જો તમને આ સંદેશ દેખાતો નથી, તો કૃપા કરીને તમારો સ્પામ તપાસો.
અમે તમારા ઇનબોક્સમાં એક પુષ્ટિકરણ ઇમેઇલ મોકલ્યો છે, કૃપા કરીને ઇમેઇલમાં પુષ્ટિકરણ લિંક પર ક્લિક કરો.જો તમને આ ઈમેલ મળ્યો નથી, તો કૃપા કરીને તમારો સ્પામ તપાસો.
આ વેબસાઇટ કૂકીઝનો ઉપયોગ કરે છે જેથી અમે તમને શ્રેષ્ઠ વપરાશકર્તા અનુભવ પ્રદાન કરી શકીએ.કૂકીઝ વિશેની માહિતી તમારા બ્રાઉઝરમાં સંગ્રહિત છે.જ્યારે તમે અમારી સાઇટ પર પાછા ફરો ત્યારે આ અમને તમને ઓળખવાની મંજૂરી આપે છે અને તમને સાઇટના કયા ભાગો સૌથી વધુ ઉપયોગી લાગે છે તે સમજવામાં અમને મદદ કરે છે.
આવશ્યક કૂકીઝ હંમેશા સક્ષમ હોવી જોઈએ જેથી કરીને અમે કૂકી સેટિંગ્સ માટે તમારી પસંદગીને સાચવી શકીએ.
ત્રીજો ધ્રુવ એ એક બહુભાષી પ્લેટફોર્મ છે જે હિમાલયના વોટરશેડ અને ત્યાં વહેતી નદીઓ વિશે માહિતી અને ચર્ચાના પ્રસાર માટે રચાયેલ છે.અમારી ગોપનીયતા નીતિ તપાસો.
Cloudflare - ક્લાઉડફ્લેર એ વેબસાઇટ્સ અને સેવાઓની સુરક્ષા અને કામગીરીમાં સુધારો કરવા માટેની સેવા છે.કૃપા કરીને Cloudflare ની ગોપનીયતા નીતિ અને સેવાની શરતોની સમીક્ષા કરો.
ત્રીજો ધ્રુવ વેબસાઇટ પર મુલાકાતીઓની સંખ્યા અને સૌથી લોકપ્રિય પૃષ્ઠો જેવી અનામી માહિતી એકત્રિત કરવા માટે વિવિધ કાર્યાત્મક કૂકીઝનો ઉપયોગ કરે છે.આ કૂકીઝને સક્ષમ કરવાથી અમને અમારી વેબસાઇટ સુધારવામાં મદદ મળે છે.
Google Analytics - તમે અમારી વેબસાઇટનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરો છો તે વિશેની અનામી માહિતી એકત્રિત કરવા માટે Google Analytics કૂકીઝનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.અમે આ માહિતીનો ઉપયોગ અમારી વેબસાઇટને સુધારવા અને અમારી સામગ્રીની પહોંચને સંચાર કરવા માટે કરીએ છીએ.Google ગોપનીયતા નીતિ અને સેવાની શરતો વાંચો.
Google Inc. – Google Google Ads, Display & Video 360 અને Google Ad Managerનું સંચાલન કરે છે.આ સેવાઓ જાહેરાતકર્તાઓ માટે માર્કેટિંગ કાર્યક્રમોનું આયોજન, અમલ અને વિશ્લેષણ કરવાનું સરળ અને વધુ કાર્યક્ષમ બનાવે છે, જેનાથી પ્રકાશકો ઑનલાઇન જાહેરાતનું મૂલ્ય મહત્તમ કરી શકે છે.કૃપા કરીને નોંધો કે તમે જોઈ શકો છો કે Google નાપસંદ કૂકીઝ સહિત, Google.com અથવા DoubleClick.net ડોમેન્સ પર જાહેરાત કૂકીઝ મૂકે છે.
Twitter - Twitter એ એક રીઅલ-ટાઇમ માહિતી નેટવર્ક છે જે તમને નવીનતમ વાર્તાઓ, વિચારો, અભિપ્રાયો અને તમને રુચિ ધરાવતા સમાચારો સાથે જોડે છે.ફક્ત તમને ગમે તેવા એકાઉન્ટ્સ શોધો અને વાતચીતોને અનુસરો.
Facebook Inc. – Facebook એ ઓનલાઇન સોશિયલ નેટવર્કિંગ સેવા છે.chinadialogue અમારા વાચકોને તેમની રુચિ હોય તેવી સામગ્રી શોધવામાં મદદ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે જેથી તેઓ તેમને ગમતી સામગ્રી વાંચવાનું ચાલુ રાખી શકે.જો તમે સોશિયલ નેટવર્કના વપરાશકર્તા છો, તો અમે Facebook દ્વારા પ્રદાન કરેલ પિક્સેલનો ઉપયોગ કરીને આ કરી શકીએ છીએ જે Facebook ને તમારા વેબ બ્રાઉઝર પર કૂકી મૂકવાની મંજૂરી આપે છે.ઉદાહરણ તરીકે, જ્યારે Facebook વપરાશકર્તાઓ અમારી વેબસાઇટ પરથી Facebook પર પાછા ફરે છે, ત્યારે Facebook તેમને ચાઇના ડાયલોગ રીડરશિપના ભાગ રૂપે ઓળખી શકે છે અને તેમને અમારી વધુ જૈવવિવિધતા સામગ્રી સાથે અમારા માર્કેટિંગ સંચાર મોકલી શકે છે.આ રીતે જે ડેટા મેળવી શકાય છે તે મુલાકાત લીધેલ પૃષ્ઠના URL અને મર્યાદિત માહિતી જે બ્રાઉઝર દ્વારા પ્રસારિત કરી શકાય છે, જેમ કે તેનું IP સરનામું સુધી મર્યાદિત છે.અમે ઉપર જણાવેલ કૂકી નિયંત્રણો ઉપરાંત, જો તમે Facebook વપરાશકર્તા છો, તો તમે આ લિંક દ્વારા નાપસંદ કરી શકો છો.
LinkedIn - LinkedIn એ વ્યવસાય અને રોજગાર-કેન્દ્રિત સામાજિક નેટવર્ક છે જે વેબસાઇટ્સ અને મોબાઇલ એપ્લિકેશન્સ દ્વારા કાર્ય કરે છે.